Checklist

Checklist voor het maken van een enquête

Voordat een enquête ‘live’ gaat en wordt verstuurd, is het belangrijk de enquête te testen. De onderzoeker doet dit niet alleen, maar met test-respondenten. Vrienden en familie kunnen bijvoorbeeld de enquête testen en de onderzoeker voorzien van feedback.

Hoe lang duurt het om de enquête in te vullen?

Allereerst is het waardevol te meten hoe lang het duurt om de enquête helemaal in te vullen. Waarschijnlijk zal de respondent de tijd waarin de enquête wordt ingevuld langer ervaren dan de onderzoeker zelf. Denkt de onderzoeker al dat de enquête te lang duurt? Dan wordt het tijd vragen te schrappen of toe te staan dat bepaalde vragen worden overgeslagen.

Mobiele apparaten

Tegenwoordig maken steeds meer mensen gebruik van een smartphone of tablet. De tijd dat een enquête werd ingevuld op enkel een desktop computer of een laptop, is voorbij. Enquêtes worden anders weergeven op mobiele apparaten. Ze worden zelfs anders weergegeven op Android-smartphones dan op iOS-smartphones. Daarom is het belangrijk of de enquête goed werkt op mobiele apparaten. Veel mensen zullen de vragen op hun smartphone of tablet invullen.

Feedback vragen

Vraag iemand die niet heeft gewerkt aan het opstellen van de enquête om feedback. Een vriend of vriendin vragen, of een familielid of een collega, is vaak een goed idee. Ze zijn bereidwillig de onderzoeker te helpen en kunnen indruk geven of de enquête te lang is, of de vragen duidelijk zijn en of er fouten zijn die de onderzoeker over het hoofd heeft gezien.

De inleiding

Een inleiding is een goede manier om respondenten te informeren over het onderwerp van de enquête. Geef alvast aan wat de respondent kan verwachten en waarom dit onderzoek zo belangrijk is. Het hoeft geen boekwerk te worden: een aantal korte zinnen is echt voldoende. Geen inspiratie voor een inleiding? Parafraseer dan de enquête doelstelling. Een voorbeeld van een goede inleiding:

‘Uw feedback over onze app stelt ons in staat deze te verbeteren en gebruiksvriendelijker te maken. Daarom is uw mening hard nodig. Hartelijk bedankt dat u de tijd neemt om onze vragen in te vullen.’

Maak een inleiding niet te lang: een te lange tekst kan respondenten afschrikken. De inleiding staat ze dan al tegen, waardoor ze opzien tegen de vragenlijst zelf.

De enquete zelf

Lees de enquête nog eens goed door. Probeer de vragen te lezen door de bril van de respondent. Een valkuil voor veel onderzoekers is dat ze zo begaan zijn met het opstellen van de enquête dat ze vergeten dat de respondent de enquête moet aanspreken. Probeer een inschatting te maken van hoe de respondent de vragen zal ervaren. Maak geen gebruik van jargon, moeilijke taal, gecombineerde vragen of vragen die respondenten niet kunnen beantwoorden. Onder dat laatste verstaan we vragen die niet van toepassing zijn of waarvan de respondent mogelijk te weinig kennis heeft.

Controleer de antwoordopties

Controleer of de antwoordopties kloppen. Zijn ze goed gespeld? Is het misschien een goed idee om aan bepaalde opties ‘niet van toepassing’ toe te voegen? Wanneer niet alle mogelijke antwoordopties geboden worden, zal de respondent een willekeurig antwoord kiezen. Daardoor kunnen de resultaten vertekend zijn.

Wanneer er gebruik wordt gemaakt van schalen, is het belangrijk dat overal consequent dezelfde antwoordopties en hetzelfde aantal schaalpunten wordt gebruikt. Anders wordt het moeilijk om antwoorden met elkaar te vergelijken en de resultaten te analyseren.

Controleer deze opties ook even op spelfouten en andere grammaticale fouten. Lees de tekst hardop voor, gebruik spellingcontrole en laat de zinnen doorlezen door iemand met een goed gevoel voor taal.

Voldoende pagina’s?

Geef de respondent even een mentale pauze. Voeg pagina’s toe aan de enquête. Door pagina’s toe te voegen heeft de respondent even tijd om op adem te komen. Dat voorkomt dat de enquête niet wordt voltooid of wordt afgeraffeld. Zorg ervoor dat er niet te veel vragen op één pagina te staan. Overdrijf het niet: niet iedere vraag hoeft op een eigen pagina te staan. De enige uitzondering hierop is als er logica voor overslaan wordt gebruikt. Bovendien duurt het bij een te groot aantal pagina’s langer om de vragenlijst te laden.

Vragen overslaan

Controleer of de mogelijke paden voor het overslaan van vragen kloppen. Bij fouten in de programmering kunnen respondenten worden doorverwezen naar de verkeerde pagina. De kwaliteit van de gegevens wordt dan benadeeld. Het is echt voorgekomen dat er logicafouten waren die zorgden voor een oneindige lus. Daardoor kwam er geen einde aan de enquête. Heel jammer, want dan is de enige optie opnieuw beginnen.

Wie geen gebruikmaakt van logica voor overslaan, kan het best goed nadenken of alle respondenten echt alle vragen moeten invullen. Is dat noodzakelijk? Voeg logica toe voor overslaan bij vragen die niet op iedereen van toepassing zijn.

Randomiseren

Door te randomiseren neemt de onderzoeker vooroordelen weg. Overweeg of vragen moeten worden gerandomiseerd en de antwoorden door elkaar moeten staan. Zo voorkomt de onderzoeker dat er steeds dezelfde antwoorden worden aangeklikt. Wie kiest voor randomisatie, moet controleren of het echt werkt. Soms vergeten makers van enquêtes de laatste antwoordoptie in orde te maken. Daardoor wordt de optie ‘Geen van de bovenstaande antwoorden’ zomaar ergens willekeurig in de reeks van antwoorden getoond. Dat is natuurlijk niet de bedoeling.

De enquête verspreiden

Tot slot moet de enquête worden verspreid. Dat kan onder meer via sociale media. Soms worden eerst de e-mailadressen van alle respondenten verzameld, zodat ze gezamenlijk een uitnodiging krijgen. Zorg ervoor dat er een toepasselijk begeleidend e-mailbericht bij de enquête zit. Besteed hier de nodige aandacht aan, want dit is vaak de eerste interactie met de respondent.

In de e-mail beschrijft de enquêteur het onderwerp, de datum waarop de enquête wordt gesloten en de link naar het formulier. Goed om rekening mee te houden: zorg ervoor dat alle respondenten in een bcc staan en niet in een cc. Anders worden alle e-mailadressen zichtbaar en heeft de onderzoeker direct te maken met een datalek.